การขอใบอนุญาตก่อสร้างบ้านใหม่ต้องเตรียมอะไร: ขั้นตอนสำคัญที่เจ้าของบ้านต้องรู้
สำหรับใครที่มีแผนจะสร้างบ้านใหม่บนที่ดินของตนเอง ไม่ว่าจะเป็นบ้านพักอาศัยส่วนตัว บ้านสำหรับครอบครัว หรือแม้แต่บ้านเพื่อปล่อยเช่า สิ่งหนึ่งที่ไม่ควรมองข้ามก่อนลงมือก่อสร้างคือ การขอใบอนุญาตก่อสร้างบ้าน (แบบ อ.1) ตามกฎหมายควบคุมอาคารของประเทศไทย
แม้กระบวนการนี้อาจดูยุ่งยากในสายตาหลายคน แต่หากเข้าใจขั้นตอน และเตรียมเอกสารให้ครบถ้วน ก็สามารถดำเนินการได้อย่างราบรื่น ไม่เสี่ยงต่อการถูกสั่งรื้อถอนหรือถูกปรับภายหลัง บทความนี้จะพาคุณไปดูว่า ต้องเตรียมอะไรบ้างในการขอใบอนุญาตก่อสร้างบ้านใหม่
1. เอกสารสำคัญที่ต้องเตรียม
✅ สำเนาเอกสารสิทธิ์ในที่ดิน
- โฉนดที่ดิน (น.ส.4 จ.) หรือเอกสารแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดินรูปแบบอื่นที่กฎหมายรับรอง
- สำเนาบัตรประชาชน และทะเบียนบ้านของเจ้าของที่ดิน
หมายเหตุ: หากเป็นที่ดินเช่า ต้องแนบสัญญาเช่าถูกต้องตามกฎหมายและหนังสือยินยอมจากเจ้าของที่ดิน
✅ แบบแปลนก่อสร้าง (แบบสถาปัตยกรรมและวิศวกรรม)
ต้องจัดทำโดย สถาปนิกและวิศวกรที่มีใบประกอบวิชาชีพ อย่างถูกต้อง และแบบต้องครอบคลุม:
- แปลนพื้น, หน้าตัด, รูปด้าน
- รายละเอียดโครงสร้าง คาน เสา ฐานราก
- แผนผังระบบไฟฟ้า น้ำประปา การระบายน้ำ
- ผังบริเวณแสดงระยะร่นและที่ตั้งอาคารบนที่ดิน
✅ หนังสือรับรองจากวิศวกรและสถาปนิก
- แสดงว่าผู้ออกแบบเป็นผู้มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพที่ถูกต้อง
- รับรองว่าแบบที่ออกแบบตรงตามกฎหมายควบคุมอาคาร
✅ แบบคำขออนุญาต (แบบฟอร์ม อ.1)
สามารถขอแบบฟอร์มได้ที่สำนักงานเขต หรือเทศบาลที่ดูแลพื้นที่
2. ตรวจสอบกฎหมายผังเมืองและข้อจำกัดก่อนออกแบบ
ก่อนเริ่มออกแบบบ้าน ควรศึกษาข้อกำหนดของพื้นที่ เช่น:
- พื้นที่ของคุณอยู่ใน เขตสีอะไร (ตามผังเมืองรวม) เช่น สีเหลือง สีชมพู สีแดง
- ข้อจำกัดของพื้นที่ เช่น สร้างสูงได้กี่ชั้น ต้องมีระยะร่นเท่าไร
- พื้นที่ใกล้แม่น้ำหรือทางสาธารณะอาจมีเงื่อนไขเพิ่มเติม
เคล็ดลับ: ปรึกษาสถาปนิกที่มีประสบการณ์ในเขตพื้นที่นั้น จะช่วยให้การออกแบบไม่ขัดกับข้อกฎหมาย
3. ยื่นขออนุญาตที่ไหน?
คุณสามารถยื่นคำขอได้ที่ สำนักงานเขต / อบต. / เทศบาล ที่ดูแลพื้นที่ที่ดินของคุณอยู่ โดยใช้เอกสารที่กล่าวมาทั้งหมดแนบไปพร้อมกัน
เจ้าหน้าที่จะพิจารณาเอกสาร ตรวจสอบแปลน และลงพื้นที่เพื่อตรวจสอบความถูกต้อง เมื่อทุกอย่างผ่าน ก็จะออกใบอนุญาตก่อสร้างให้ภายใน 30 วัน (โดยประมาณ)
4. ค่าธรรมเนียมที่ต้องจ่าย
- ค่าธรรมเนียมขึ้นอยู่กับพื้นที่ใช้สอยของบ้าน โดยปกติจะ คำนวณเป็นตารางเมตร
- ค่าใช้จ่ายประมาณ 4-10 บาทต่อตารางเมตร (ขึ้นอยู่กับท้องที่)
เคล็ดลับ: ควรสอบถามค่าธรรมเนียมล่วงหน้าจากสำนักงานท้องถิ่นเพื่อเตรียมงบให้เหมาะสม
5. ข้อควรรู้เพิ่มเติม
- ห้ามเริ่มก่อสร้างก่อนรับใบอนุญาตโดยเด็ดขาด เพราะผิดกฎหมายและอาจถูกสั่งหยุดก่อสร้างหรือรื้อถอน
- หลังจากได้รับอนุญาตแล้ว
