การต่อเติมบ้านต้องขออนุญาตอย่างไร? รู้ให้ครบก่อนเริ่มลงมือ
การมีบ้านเป็นของตัวเองคือฝันของใครหลายคน แต่เมื่อเวลาผ่านไป ความต้องการของผู้อยู่อาศัยก็เปลี่ยนแปลง หลายคนจึงเริ่มคิดต่อเติมบ้าน ไม่ว่าจะเป็นการต่อเติมครัวไทยหลังบ้าน ทำหลังคาหน้าบ้าน ต่อเติมห้องนอนเพิ่ม หรือทำระเบียงชั้นสอง
แต่คำถามที่หลายคนสงสัยคือ…
“ต่อเติมบ้านต้องขออนุญาตหรือไม่?”
“ถ้าต่อเติมเล็กน้อยจำเป็นต้องแจ้งหน่วยงานรัฐไหม?”
บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจเรื่อง “การขออนุญาตต่อเติมบ้าน” อย่างถูกต้องตามกฎหมาย พร้อมแนะนำขั้นตอนที่เจ้าของบ้านควรรู้ เพื่อป้องกันปัญหาทางกฎหมายในอนาคต
ทำไมต้องขออนุญาตก่อนต่อเติมบ้าน?
ตาม พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 การก่อสร้าง ดัดแปลง ต่อเติม หรือรื้อถอนอาคารต้องขออนุญาตจากสำนักงานเขต เทศบาล หรืออบต. (ขึ้นอยู่กับพื้นที่ตั้งบ้าน) หากฝ่าฝืนอาจถูกปรับ หรือสั่งรื้อถอน
แม้ว่าการต่อเติมจะดูเล็กน้อย แต่หากส่งผลต่อโครงสร้างบ้าน หรือพื้นที่ใช้สอยเพิ่มขึ้น ก็ถือว่าต้องขออนุญาต
ตัวอย่างงานต่อเติมที่ “ต้องขออนุญาต”
- ต่อเติมครัว หรือห้องซักล้างหลังบ้าน
- ต่อเติมหลังคาโรงจอดรถหรือกันสาด
- ต่อเติมชั้นลอย ระเบียง หรือห้องเพิ่มเติม
- ก่อผนังใหม่ ดัดแปลงโครงสร้างเสา-คาน
- ขยายพื้นที่ใช้สอย เช่น ทำบ้านออกไปติดรั้ว
- เปลี่ยนวัสดุก่อสร้างหลัก เช่น หลังคาจากกระเบื้องเป็นเมทัลชีท
งานเล็ก ๆ ที่ “ไม่จำเป็นต้องขออนุญาต” แต่ควรแจ้งนิติฯ (ถ้ามี)
- ทาสี เปลี่ยนกระเบื้อง
- ติดตั้งเฟอร์นิเจอร์บิลท์อิน
- ซ่อมแซมเล็กน้อย เช่น รอยร้าว ผนังลอก
- เปลี่ยนหน้าต่างหรือประตู (ที่ไม่กระทบโครงสร้าง)
อย่างไรก็ตาม หากคุณอยู่ในหมู่บ้านจัดสรร หรือคอนโด อาจต้องแจ้ง นิติบุคคลโครงการ เพื่อขออนุมัติ แม้จะไม่เข้าข่ายกฎหมายควบคุมอาคาร
ขั้นตอนการขออนุญาตต่อเติมบ้าน
- ตรวจสอบแบบบ้านเดิม
หากซื้อบ้านจากโครงการ อาจต้องขอแบบบ้านจากนิติหรือเจ้าของโครงการ เพื่อใช้ประกอบการยื่นเอกสาร - จ้างวิศวกรหรือสถาปนิกออกแบบแบบแปลนต่อเติม
ต้องมีลายเซ็นวิศวกรรับรอง และเขียนแบบตามมาตรฐานของ พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร - ยื่นขออนุญาตที่สำนักงานเขต/อบต./เทศบาล
เตรียมเอกสาร เช่น- สำเนาทะเบียนบ้าน
- สำเนาโฉนดที่ดิน
- แบบแปลนใหม่ที่ต่อเติม
- หนังสือรับรองจากวิศวกร
- รออนุมัติประมาณ 30 วัน (ขึ้นอยู่กับพื้นที่)
ระหว่างนี้เจ้าหน้าที่อาจมาตรวจสอบสถานที่ - เริ่มงานต่อเติมได้ทันทีหลังได้รับอนุญาต
ข้อควรระวังในการต่อเติมบ้าน
- ❗ ต่อเติมโดยไม่ขออนุญาต มีโทษปรับสูงสุด 100,000 บาท และอาจถูกสั่งรื้อถอน
- ❗ หากโครงสร้างพัง หรือเกิดอุบัติเหตุ อาจไม่ได้รับความคุ้มครองจากประกันภัย
- ❗ การต่อเติมรุกล้ำที่สาธารณะ หรือที่ดินเพื่อนบ้าน เสี่ยงต่อการฟ้องร้อง
- ❗ อย่าลืมตรวจสอบ “แนวเว้นระยะอาคาร” ตามที่กฎหมายกำหนด
ข้อดีของการขออนุญาตให้ถูกต้อง
- ✅ ปลอดภัยตามหลักวิศวกรรม
- ✅ สร้างมูลค่าให้บ้าน หากต้องการขายหรือโอนกรรมสิทธิ์
- ✅ ลดความเสี่ยงจากข้อพิพาทกับเพื่อนบ้าน
- ✅ ได้รับความคุ้มครองจากประกันภัย หากมีการต่อเติมถูกต้องตามแบบ
สรุป
การต่อเติมบ้านไม่ใช่แค่เรื่องของความสวยงามและการใช้งานเพิ่มขึ้นเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องกับกฎหมาย ความปลอดภัย และความสัมพันธ์กับเพื่อนบ้าน หากคุณวางแผนจะต่อเติม ควรศึกษากฎหมายให้รอบคอบ และดำเนินการขออนุญาตให้ถูกต้อง
เริ่มต้นด้วยการวางแผนอย่างมืออาชีพ ดีกว่าต้องมาแก้ไขหรือรื้อถอนภายหลัง เพราะไม่ใช่แค่เสียเงินเพิ่ม แต่ยังเสียเวลาและความสงบสุขในบ้านที่คุณรัก
